นิโคติน : ดาบสองคมมีทั้งดีและร้าย

นิโคติน สารเคมีที่พบในยาสูบ คุ้นเคยกันดีในฐานะ “สารเสพติด” ในบุหรี่ แต่รู้หรือไม่ว่า เบื้องหลังความเสพติดนั้น นิโคตินยังแฝงไว้ด้วย “ประโยชน์” ที่หลายคนอาจไม่เคยรู้

รู้จักนิโคตินให้มากขึ้น

นิโคตินเป็นสารเคมีที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท พบได้ในพืชตระกูลยาสูบ เช่น บุหรี่ ซิการ์ และไปป์ เมื่อเสพนิโคติน ร่างกายจะได้รับสารกระตุ้น ส่งผลให้อารมณ์ดี รู้สึกสบายตัว และลดความหงุดหงิด

อย่างไรก็ตาม นิโคตินมีฤทธิ์เสพติด ผู้ใช้มักต้องการสารนี้มากขึ้นเรื่อย ๆ นำไปสู่การเสพติดบุหรี่ ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพมากมาย

ร่างกายรับนิโคตินได้แค่ไหน

ร่างกายสามารถรับนิโคตินได้ ไม่เกิน 70 มิลลิกรัม การได้รับนิโคตินเกินขนาด (มากกว่า 70 มิลลิกรัม) อาจส่งผลร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิต ซึ่งเทียบเท่ากับการสูบบุหรี่ติดต่อกัน 35 มวน

สองคมดาบของนิโคติน

ด้านหนึ่ง นิโคตินมีโทษร้ายแรง ดังนี้

• เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคมะเร็งปอด โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคเรื้อรังอื่น ๆ
• ส่งผลต่อระบบสืบพันธุ์
• กระทบต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์
• ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ
• ทำให้ฟันเหลือง กลิ่นปาก และเหงือกอักเสบ

อีกด้านหนึ่ง นิโคตินมีประโยชน์ ดังนี้

• กระตุ้นให้อารมณ์ดี: นิโคตินกระตุ้นการหลั่งสารโดปามีน (Dopamine) ส่งผลให้อารมณ์ดี ผ่อนคลาย และลดความเครียด
• เพิ่มความรู้สึกสบายตัว: นิโคตินช่วยคลายกล้ามเนื้อ ลดความตึงเครียด และทำให้รู้สึกสบายตัว
• ลดความอยากอาหาร: นิโคตินกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ส่งผลให้อิ่มเร็ว และลดความอยากอาหาร
• ช่วยให้มีสมาธิ: นิโคตินช่วยกระตุ้นการทำงานของสมอง ช่วยให้มีสมาธิ และความจำระยะสั้นดีขึ้น
• งานวิจัยชี้ว่าอาจช่วยรักษาโรคพาร์กินสัน: มีการศึกษาที่บ่งชี้ว่านิโคตินอาจช่วยลดอาการของโรคพาร์กินสัน แต่ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของแพทย์

ตัวอย่างการใช้ประโยชน์จากนิโคติน

• การใช้แผ่นแปะนิโคติน หมากฝรั่งนิโคติน ยาสูบสูดดม และยาบางชนิด เพื่อช่วยเลิกบุหรี่
• การใช้นิโคตินทดแทน ในรูปแบบของยาสูบสูดดม แผ่นแปะนิโคติน หรือหมากฝรั่งนิโคติน เพื่อบรรเทาอาการถอนนิโคติน

ข้อควรระวัง

• การใช้ยาสูบในรูปแบบใดก็ตาม ส่งผลเสียต่อสุขภาพ
• นิโคตินไม่ใช่วิธีลดน้ำหนักที่ปลอดภัย
• การใช้ยาสูบสูดดม แผ่นแปะนิโคติน หรือหหมากฝรั่งนิโคติน ควรอยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของแพทย์

สรุป

นิโคตินเปรียบเสมือนดาบสองคม มีทั้งด้านดีและร้าย การใช้ในระยะยาวส่งผลเสียต่อสุขภาพ ไม่แนะนำให้เสพนิโคติน

หากต้องการเลิกบุหรี่ มีหลายวิธีที่ช่วยได้ ปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางที่เหมาะสมกับคุณ